Irisch


JÜRGEN JANKOFSKY

 

 

Anna Hood

 

 

 

a haon

 

“Níl sé cóir”, scríoch Anna, “tá sé go holc!”

Ar teilifís tháinig didean as an mhara. Bhí leanbh ina baclainn aige, leanbh marbh. Go cúramach, chuir sé síos ar an trá é, chuaigh sé ar a ghlúine agus d'fhéach sé chun  spéir. Tháinig turasóirí agus páistí agus iad an breathnú orthu. Ní scannán a bhí ann ní an nuacht, bhí sé ag tharla ansin, go beo.

Clúdaigh Anna a shúile agus chroc sí a cheann. Ach d'fhan na phictiúirí léi. Agus san fharraige bhí go leor dideanaí ag snámh. Ar spéire thit bád eile san uisce. Chonaic sí rudaí mar sin cheana, ach inniú bhí sé go leor le thuiscint.

Dúirt an léitheoir go bhféidir linn bhronnadh, más mhaith linn cabhair a thabhairt.  Rith Anna chuig a sheómra chun a airgead a fháil. Fuair sí go leor airgead óna shean tuismitheóiri le haghaidh a leathanta saoire.  “Go néiri libh, bainigí sult as”. Níor chread sí go mbeadh sí agus a tuismitheóiri ar an thrá agus na rudaí mar sin ag tharla ar an telifís… Ní hea!

D'eirigh sí a muicín taisce árd ós a cheann is - bam- bhris sí é ar an úrlár. Thit na mona i ngach áit.

“Cad atá ar siúl anseo?”, rith Mamaí amach as an chistin. “Cad tá á dhéanamh agat?”

“Ba mhaith liom bhronnadh a thabhairt”, arsa Anna, agus í ag breathneamh ar an teilifís. “Cuidigh liom?”

Sea ach....

“Go holc”, arsa Anna, “luíonn méad ar an trá, agus básann méad eile. Ba cheart go stopfadh sé!”

 

 

a dó

 

Bhuail Robin an meaisín milseáin lena láimh. “Adhiabhail!”, arsa Robin, “cé mhéad a caithfidh mé chur ansin? Cé fadh nach dtagann aon rud?”

D'fhéach Anna ar Robin agus é ag lorg ina phócaí. Ach sular chuir sé bonn eile sa meaisín, scríoch sí; ʺFan!˝

D’iarr Anna ríomh ó pháistí ina rang – gur mhaith leo rud éigin a dhéanamh chun an chóir a éileamh, i gcoinne bochtanais, triblóid agus an bhróin. Ach bhí leithscéal acu, rinne chuid acu dearmaid ar a sparán, bhí ar chuid eile cheist a chur ar a thiusmitheóiri – agus gheall siad an cuidiú amárach, bhféidir.

D'fhéach Robin go fiosrach ar an phíosa guma, a fuair Anna ina mhála scoile, beagánín salach, ach rud le ithe. Agus d'ęist sé go díocasach le hAnna, faoi na h-íomhánna damánta ar an teilifís agus mar sin. Thug Robin a bhonn do Anna mar tabhartas.

 

 

a trí

 

Thug Anna fresin an airgead óna aithair, fuair sí A sa scrúdú matamaitic. D'iarr sí óna huncail, haintín, na colceathracha, na comharsana, na múinteóiri, daoine sa sráid nach raibh aithne ar bith aici orthu- tugann siad.

Ach d'fhan na phictiúirí léi, na scéalta gránna ar an clár nuachta. Gach lá bhí na scéalta ag éirí níos measa, go leor báid ag titim,  níos mó daoine ag fáil bás, níos mó at stánadh.

 

a ceathair

 

D'iarr Robin ar Anna – an raibh fhois aici go raibh an ainm chéana aige le fear eile, a chaith éadaí glasa, le saighead agus bogha. Gurbh laoch é, misniúil agus glic, ghoid sé ón saibhir le togáil don daibhir.

“Robin Hood”

“Ceart!”, arsa Robin.

 

 

a cúig

 

Smaoinigh Anna.

“An deireann tú”, d'iarr sí, “muna dtugann daoine saibhre airgead do daoine bhochta, a dóthain go mbéadh siad ithe, óladh, dul ar scoil, obair a fháil, gnáthshaol a chaitheamh acu – gan teitheadh ón tírféin?”

“Níl fhois agam”, arsa Robin.

“Ní gá imeacht óna tír, chun turas dainséarach a dhéanamh go tír eile, trasna na bhfarraige, trí an fhásaigh, thar na sléibhte, in ainneoin an sreang dheilgneach?”

“Níl fhois agam”, arsa Robin.

“Cá féidir liom an boghdóireachta a fhoglaim?”

 

 

a sé

 

Thug Robin faoi deara ar an gcaoí ar athraigh Anna a chuid éadaí gach lá. Ar dtús, bhí bogha glasa ina ghruaig aici, ansin vearnais ingne glas, agus geansaí glas, sciorta glas agus bróga glasa, faoi dheireadh, bhí béaldath agus scáthú súil glas uirthi, mála scoile glas cómh mhaith le bráisléad, muince agus fáinní glasa.

Bhuel, cómh glas a d'éirigh sí, d'éirigh sí níos dúnta fresin, bhí sí ag smaoineamh go leor, ní raibh sí ag gáire, bhí sí ina aonar, ní móide gur labhair sí le Robin. Níor thuig sí ar dtús, go tobann chaith Robin caipín glas ar scoil, ach d’iarr na múinteóiri ó Robin an chaipín a bhaint dó sna ranganna

“Tá an ghlas go bhreá ort”, arsa Anna.

“Agus ort féinʺ, arsa Robin.

Rinne an beirt acu a ghean gáire

“Bhí Robin Hood spéiriúil i gcónaí”, arsa Robin. “Freagrúil i gcónaí, sásta i gcónaí.”

“Conas a bhfuil a fhois agat?”

“Léigh mé beagán, ar an idirlíon agus mar sin.”

“An mhaith”, arsa Anna, “agus anois?”

“Ina aonar, ní féidir le Robin Hood aon rud a dhéanamh, rud ar bith, gan a fhoireann, gan a ghasra, ní éiríodh sé an óir a fháil nó an triod a dhéanamh i chóir na chearta.”

“Ummm”, smaoineamh Anna, “an deireann tú...?”

“Cinnte”, arsa Robin.

“Ceart go leor”, arsa Anna, agus thug sí ceann dá fháinne ghlasa do Robin.

“Fáilte go Fhoireann - Anna - Hood!”

 

 

a seacht

 

Nuair a rinne Anna í féin cuardach ar an idirlíon, thuig sí gur ainmnithe an fhoireann Robin Hood ná buíon meirleach. Gurbh é an dlí na mheirleacha ná tabhairt do na bhoicht – an méad a thóg siad ón daoine saibhir. Ansin fuair sí amach gur ghoid said ach leath an óir, airgid agus seodra - go féidir na daoine saibhir a shaol a chaitheamh go chompórdach.

Faoi dheireadh, leigh sí, i Sasana, na céadta bhlían ó shin, bhí Féile canadh, damhsa, ceolchoirm, acrabataic, cluithí, seoanna draíochta agus thug na daoine saibhir go flaithiúil do na bhoicht.

Tharla an Féile Robin Hood gach bhlian ar Lá Robin Hood, ar an chéad lá Bealtaine.

 

 

a hocht

 

“Iontach”, scairt Robin, “inniú an chéad lá Bhealtaine.”

“Cá rachaimid?”

“An áit a téann na daoine saibhir, an áit ina bhfuil an airgead, go dtí an bhanc!”

Thóg sé lámh Anna agus rith siad tríd an chathair. Os comhair an bhainc bhí na seandaoine ann chéana, ag croitheadh bratacha dearga, léirsitheoirí dearga agus ag ligeant fead ghéar. Ar an taobh eile, bhí daoine níos óga le bhrata dubha, agus iad an béicil. Bhí póilíní idir an dhá thaobh. Nuair a tharraing siad go léir anáil domhain, thosaigh seanfhear ar an ardán ag caint faoi cumhacht an airgid – léigh sé abairtí eile ó phíosa páipéar, agus é ag stadaireacht, ach níor thuig Anna nó Robin é ar chor ar bith. Ní fhéidir leo canadh, rince , airthris, magadh, cleasa nó dríocht a dhéanamh - go díbríodh siad as an áit.

“Níl aon áit chun súgradh anseo!”

“Inniú an chéad lá Bhealtaine, lá na hOibrithe!”

“Tuigim!”

 

 

a naoi

 

Ar aire páistí! scríobh Anna ar an idirlíon. Cé atá in haghaidh an mícheart? Cé atá I bhfábhar dtí na robálaithe? Bunaíomar an Fhoireann - Anna - Hood! An dtagann sibh linn? Bígí i dteaghmháil linn.

 

 

a deich

 

Bá ghéar gur tháinig r-phoist ó fud an domhain.

D'fhreagair Otto: Tá me in éineacht libh!

Ansin bhí teachaireachtaí ó Achmed, Armen, Amo, Sovanni agus Akira.

Chuir Maria fhois an féidir scéal Anna a chur sa teanga eile.

Cinnte!

D’iarr Svetlana an féidir léi an scéal a sheoladh go pháistí eile.

Cinnte!

D’iarr Indira an féidir an scéal aistrithe a haistrigh arís agus a sheoladh arís.

Cinnte! Lánchinnte!

Chuaigh sé ó neart go neart. Anois bhí Giso agus Zlatko, Haile, Bageshree, Manon agus Thijs, Agneta, Eylül agus Sarah, José, John, György agus Giovanni, Ling, Rui,  Dschingis, Malaika, Vainö, Xabi, Yaala, Hrafnhildur, Bintang, Odysseus agus Waluyo, Naira, Mowan, Ernesto agus Janko, Jeanette agus Yasmin, Karamba, Patrick, Reto, Nanuq, Ngunoue, Sven, Zachary, Narumol, Hoa, Gabija, Radu, Tenzin agus Soo-Jung in éineacht leo.

Fáilte!

 

 

a haondéag

 

“Ar léigh tú”, arsa Robin, “na smaointe atá ag ár bhaill nua? Cad bá chóir dúinn a dhéanamh?”

“Cinnte”, arsa Anna, “feicimid, cad is féidir linn a dhéanamh!”

Mhol said gur cheart é gach páiste a téann ar scoil gan bhricfeásta, iad a thógáil le duine saibhir don lón, le trí cúrsa, anraith, príomhchúrsa, milseog. Go díreach!

Sin nó téann páistí go léir ar stailc go dtí go tugtha isteach cáin ar na daoine saibhir ar fud an domhain. Déanann na páistí go léir a chuid obair bhaile, scrúdaithe agus ranganna, nuair a thugann na daoine saibhir an leath a chuid airgid dóibh. Bam!

Faigheann siad airgead in aon chor, dá mbéach siad óg nó aosta, bean nó fear, ramhair nó tanaí, buí, donn,  bán nó dubh,  bocht nó saibhir, beidh an méad chéana le gach dune i ngach tír, a dóthain acu cé nach éigeann duine ar bith, go mbéadh tíos ag gach duine,  go ndeachaigh siad ar scoil agus ar obair, obair a bhfuil tuarastal mhaith leis, go bhraith sé ar bhaile. Tá saibhreas an domhain go leor le gach duine, i ngach áit. Ok?

 

 

a dódhéag

 

“Cheese!”

Bhog Robin Anna anseo is ansúid, sheas sí is comhair an bhainc ina héadaí glasa.

“Céim amháin eile chuncinn, sea, agus céim anseo, an mhaith!”

Chuir Robin a chaipín ar cheann Anna agus clic! Clic, clic agus clic!

Thóg Robin pictiúirí Anna arís.

Chroch sé an cheann is fearr ar line: Le dea-mhéin, Anna Hood!

Sa bhaile, scríobh Anna: Go luath beidh sé an chéad lá Meitheamh – Lá na Páistí. Os comhair amach is e ár Lá ainmnithe Lá – Robin - Hood! Caithfimid éadaí glasa, tá rud glas ag gach duine gan amhras.  Stocaí glasa nó banda glas nó peann luaithe glas nó duilleóg glas, nó píosa fhéar – cé mar ar Lá - Robin - Hood, leanaimid an t-airgid, rachaimid go na bhainc, ag chaitheamh glas.

Ní bheidh aon bob nó bia, nó carthanas, ach amháin chóir! Cinnte, le cách! Duine ar bith a magann fuainn, nó a bhíonn sa tóir orainn – fanadh iad ar an idirlíon.  An chéad Lá Robin-Hood eile, beidh tuilleadh páistí ag éileamh a chearta. Agus an chéad lá eile, beidh níos mó arís agus na laeheanta ina dhiadh sin fresin. Ó neart go neart!

D’iarr Robin ar Anna, an féidir leis rud éigin a scríobh.

“Ceart go leor!”

Scríobh sé: Ná déan dearmad, tá na páistí ag fás - agus ansin beimid i gceannais an domhain!

Go luath, scríobh páistí ó tíortha at fud an domhain: Sin é, Sea, Sea. Táimid in éineacht libh!

Bhí fhois ar roinnt acu gurbh fhéidir leo spéaclaí glasa a chaitheamh, an féidir leo bhratacha a dhéanamh nó scannán a léiriú.

Cinnte, cinnte, cinnte!

Ar an chéad lá Meitheamh, Lá - Robin-Hood, scríobh Anna go díreach:

Chuirimid dtús leis!

 

Übersetzung/Aistriúchán: Genevieve Deering